از مطالب آموزشی
[درست بنویسیم]

اخیرا با به‌وجود آمدن (اس. ام. اس) یعنی: (پیامک) و فضای مجازی اینترنتی و بی‌حوصلگی کاربران در تایپ کردن، خلاصه‌نویسی مرسوم شده‌است تا جایی‌که نه تنها در عبارات،  ایجازها و اختصارهای مخل به‌کار می‌رود، بلکه ادامه‌ی این‌کار به حذف حروف در کلمات کشیده شده‌است.

مانند نگارش: «فک‌ کنم» به‌جای «فکر کنم»، «برا» به‌جای «برای»، «عاقا» به‌جای «آقا»، «عایا» به‌جای «آیا»، «خاهر» به‌جای «خواهر»، «خار» به‌جای «خوار»، «خاهش» به‌جای «خواهش»، «خواستن» به‌جای «خاستن»، «ن» به‌جای «نه»، «ک» به‌جای «که»، «ب» به‌جای «به» یا به‌جای «بله» و امثالهم ...
اگر از این‌ها بگذریم که قابل گذشت نیست؛ حروف‌چین‌ها برای خود دلیلی دارند و در برابر سوال کسی که طالب این است تا بداند برای‌ چه این‌گونه می‌نویسند؛ قطعاً خواهند گفت: برای درج دقیق کلمات و عبارات حوصله‌ی کافی نداریم!
و اگر پاسخ فوق را بپذیریم که قابل پذیرش نیست باید از دیگر عزیزان که عکس این کار را انجام می‌دهند، پرسید: شما چرا در کلمات دراز‌نویسی و در ایجاد عبارات، اطناب مخل می‌کنید؟
مخاطبین محترم! دردسرتان ندهم اینان در سرتاسر نوشته‌ی‌شان، درازنویسی، حروف زاید و حشو قبیح به چشم می‌خورد!
این دسته از عزیزان «انجام داد» یا «کرد» را «به عمل آورد»، «برای» را «برایه»، «کتاب تو» را «کتابه تو» و «دست من» را «دسته من» نگارش می‌کنند!
گروهی هم بدون آوردن دلیلی که از منطق آدمی سرچشمه گرفته شده باشد، می‌گویند: مخصوصاً واژه‌ی «اصلاً» را «اصلن» و «مثلاً» را «مثلن» و «حتماً» را «حتمن» می‌نویسیم که با زبان تازیان فاصله بگیریم!!
عزیزان!
چه بخواهیم و چه نخواهیم؛ کلمات دارای تنوین، عربی‌اند. البته در این مورد که به‌جای نشانه‌ی تنوین از حرف (ن) استفاده کنیم، مخالف نیستم و قبلاً صادق هدایت از روی طنز در کتاب معروف خود «وغ وغ صاحاب» چنین کرده و بعدها به توجیه این عمل پرداخته است و ایراد استاد داریوش شایگان را هم که فرموده: تنوین نشانه‌ای است که با آن می‌توانیم واژگان عربی را از واژگان فارسی تمیز دهیم؛ روا نمی‌دارم! همان‌طور که در مطلب آموزشی خود [نشانه‌ی تنوین] گفتم راه‌های بسیاری برای شناختن واژگان عربی از فارسی وجود دارد و با وجود این تعداد واژگان تنوین‌دار عربی در آن حد نیست که بخواهیم به آن نشانه استناد کنیم!
گروهی دیگر مشاهده می‌شود که به عمد حروف را اشتباه می‌نویسند و یا واژگان را با طرز نوشتار غلط به یکدیگر متصل می‌کنند؛ مانند نگارش: «اسلن» به‌جای «اصلاً» و «صحلنگاری» به‌جای «سهل‌انگاری» و یا «بحرفیم» و «بزنگ» و «زنگیدم» به‌جای «حرف بزنیم» و «زنگ بزن» و «زنگ زدم» و ...
*
مدعیان دیگری به نام ویراستار [مدرنیسم] مشاهده می‌شود که به‌منظور خودنمایی در نگارش و این‌که کلمات اصلی را به خوبی می‌شناسند؛ واژگان مرکبی را که معنای مستقلی دارند اما از چند واژه تشکیل شده‌اند؛ از یک‌دیگر جدا می‌نویسند و ادعا می‌کنند از قانون جدانویسی بهره برده‌اند. مثلاً: «روبرو»  را «روبه‌رو» می‌نویسند، در حالی‌که شیوه‌ی جدانویسی از قاعده‌ی خاصی پیروی می‌کند و درباره‌ی کلمات مرکب مستقل صدق نمی‌کند!
غرض از بیان عبارات فوق این است که این مطلب را افاده کنم، چنان‌چه در این‌ زمینه فرهنگستان زبان فارسی، قصد دارد از خود واکنش نشان دهد، هم‌اکنون می‌بایست اقدام کند، نه این‌که سالها بعد که کار از کار گذشت و غلط‌ها رواج پیدا کرد،  نوش‌داروی بعد از مرگ سهراب شود و عرض‌اندام نماید و خودی از خود نشان دهد.
گروهی دیگر با بی‌اطلاعی از زبان فارسی و این‌که «های‌ناملفوظ» نوشته می‌شود اما به لفظ درنمی‌آید؛ هنگام نوشتن واژگانی که به «های‌ناملفوظ» مختوم شده‌اند «به‌خط لاتین» آن‌را به لفظ درمی‌آورند! مانند نگارش: «پروانه» که می‌نویسند (parvaneh) و غلط است که در اصل چنین باید نوشته شود: (parvane) که البته این اسم فارسی به هندوستان، پاکستان، ترکیه و دیگر کشورها راه یافته است و مردم آن کشورها هم آن‌را با همین شیوه‌ی نگارشِ صحیح، بدون قرار دادن (e) در انتهای اسم می‌نویسند!
گروهی دیگر کسره‌ی فارسی را به هنگام نگارش به خط انگلیسی جدا و درون پرانتز و یا با دو خط فاصله می‌نویسند که غلط است.
مانند: نام خیابان «شهرک قدس» که در تابلوهای شهرداری این‌گونه نوشته شده است:
shahrak (e) ghods
یا :
(shahrak -e- ghods)
یا :
(shahrak ghods)
که همگی نادرست‌اند و باید این‌گونه نوشته شود:
(shahrake ghods)
عزیزان توجه داشته باشند که کلمات فارسی را به انگلیسی همان‌گونه باید بنویسند که به لفظ درمی‌آیند. چراکه لزومی ندارد، بخواهیم اصل کلمات فارسی را به انگلیسی زبان‌ها بیاموزیم و معرفی کنیم.
برای مثال (فتح‌الله) را باید
(fatollah یا fat,hollah)
نوشت نه:
(fat,h allah)
امید است که این مهم فراموش نشود!
۱۳۸۸ شهرک قائمیه
فضل‌الله نکولعل‌آزاد
Www.lalazad.blogfa.com
www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com
●

نوشته شده توسط فضل الله نکولعل آزاد در سه شنبه سی و یکم فروردین ۱۴۰۰ |