تنوین
از مجموعه مقالات ادبى
تنوين از نشانه‌های قيدساز زبان عربى است و تنها به روى واژگان عربى مى نشيند. مانند: فعلاً. حتماً و ...
نشاندن اين نشانه بروى واژگان فارسى خطاست، مانند:
((ناچاراً)) كه مى‌بايست گفت: ((به‌ناچار)) و يا: ((خواهشاً)) كه مى‌بايست گفت: ((خواهش مى‌كنم)) يا ((گاهاً)) كه می‌بايست گفت: ((گه گاه))
گروهى حتّا پا را از مرز خطا هم فراتر نهاده و به روى كلمات انگليسى نيز اين نشانه را مى‌افزايند كه غلط است.
مانند:
تلفناً. آژانساً و ...
در زبان عربی سه نوع تنوين وجود دارد.
تنوین نصب اً يا ـاً مانند: ((فعلاً)) يا ((حتماً))
تنوین رفع مانند: ((رجلٌ عالمٌ)) يا ((مضافٌ‌الیه))
تنوین جرّ مانند: ((فوق الاشارةٍ))
در زبان فارسى بيشتر تنوینِ نصب مورد استفاده قرار می‌گيرد.
در دو دهه‌ى اخير نوشتن حرف (ن) به‌جای تنوین به وسيله‌ى گروهى پيشنهاد شد، يعنى: همان‌طور كه واژه به لفظ درمى‌آيد، همان‌گونه نوشته شود. مانند: نوشتن ( فِعلَن ) به جاى ( فعلاً )
و اما ...
براى اولين بار مرحوم صادق هدایت در کتاب طنز آلود معروف خود {وغ‌وغ ساهاب} به‌جای استعمال نشانه ى تنوین از نوع نصب از حرف {نون} بهره برد‌. براى مثال:
(مثلاً)را (مثلن) و (فعلاً) را (فعلن) نوشت كه بعدها اين اقدام ميان برخى از نویسندگان ايران به رسميت شناخته شد.
شخصی به نام ((داریوش آشوری)) نظر مخالف خود را با اين اقدام ابراز كرد و گفت:
استفاده از حرف ((نون)) بجای تنوین كارى بيهوده و خطاست و موجب عدم شناسايى واژگان فارسى از عربى مى شود. در حقيقت با نشانه‌ی تنوين قيد‌ساز می‌توان واژگان عربی را از فارسى باز‌شناخت!
اما همگان ميدانند كه جز با نشانه ى تنوين؛ كلمات عربى را مى‌توان از راههاى ديگرى مانند مشتقات تميز داد و در مجموع كلام جناب آشورى عميق به نظر نمى‌رسد.
فراموش نشود هر واژه‌ى تنوين دار عربى معادل فارسى يا عربى يا فارسى، عربى نيز دارد و افرادى كه مايل نيستند در نوشتارهاى خود از واژگان تنوين‌دار استفاده كنند مى‌توانند از معادل فارسى يا عربى و يا از تركيب هر دو زبان بهره برند.
مانند:
فعلاً: درحال حاضر، هم‌اكنون، هنوز، اكنون، اينك
حتماً يا يقيناً: بدون شك. بدون ترديد
احتمالاً: شايد. گويا. گويى
كرج. فرديس. بهار ١٣٩۱
فضل الله نكولعل آزاد
www.lalazad.blogfa.com
www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com
Www.f-lalazad.blogfa.com
Www.faznekooazad.blogfa.com
http://nazarhayeadabi.blogfa.com/

نوشته شده توسط فضل الله نکولعل آزاد در پنجشنبه نهم اردیبهشت ۱۴۰۰ |